Κοινωνική Λειτουργός | Ειδικό ΔΣ Σύρου 2019

ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΙΑΤΡΙΚΗ

ΣΧΟΛΗ Α΄ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ

Διευθυντής: ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Χ. Χ. ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ

Οδηγίες για παιδιά και οικογένειες για την αντιμετώπιση των περιοριστικών μέτρων λόγω του κορονοϊού (COVID- 19)

Διαμόρφωση των οδηγιών : Νάντια Μαγκλάρα, Ελένη Λαζαράτου

Κατά τα τελευταία εικοσιτετράωρα οι κοινωνίες έχουν έρθει αντιμέτωπες με μια πρωτόγνωρη κρίση, που πλήττει καταρχάς την υγεία, αλλά διαχέεται ταχύτατα σε όλα τα επίπεδα του κοινωνικού ιστού, στην εκπαίδευση, την εργασία, τον ελεύθερο χρόνο, τις ατομικές ελευθερίες και τις προσωπικές επιλογές. Οι οργανώσεις προάσπισης και προαγωγής της υγείας, με πρώτο τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, έχουν ήδη προβεί στην έκδοση οδηγιών προστασίας της ψυχικής υγείας για τον γενικό πληθυσμό. Ειδικά για τον πληθυσμό των παιδιών και των εφήβων υιοθετούμε απόλυτα τις οδηγίες που αφορούν στον γενικό πληθυσμό και επιδιώκουμε την εστίασή τους στις ιδιαίτερες ανάγκες και αναπτυξιακές προκλήσεις του παιδιατρικού πληθυσμού. Συγκεκριμένα:

Προστατεύουμε τα παιδιά και τους εφήβους από την υπερβολική έκθεση σε ειδήσεις, εικόνες και πληροφορίες σχετικά με την πανδημία COVID-19. Συμβουλεύουμε κατάλληλα τους εφήβους μεγαλύτερης ηλικίας σχετικά με μια ελεγχόμενη έκθεση σε ένα ή δύο μέσα, την αξιοπιστία και ασφάλεια των οποίων θα έχουμε προηγουμένως συζητήσει μαζί. Αποφεύγουμε την απευθείας έκθεση στη ροή των ειδήσεων των παιδιών μικρότερης ηλικίας

Ωστόσο, ενημερώνουμε τα παιδιά και τους εφήβους με σύντονο για την ηλικία τους τρόπο σχετικά με τα πραγματικά γεγονότα. Η απόκρυψη της κρίσης και η προσπάθεια διατήρησής της ως «μυστικό» μεταξύ των ενηλίκων μπορεί να έχει σύνθετες επιπλοκές. Τα παιδιά αντιλαμβάνονται από την πρώτη στιγμή τις μεγάλες αλλαγές που επισυμβαίνουν στην καθημερινότητά τους και οι ενήλικες χρειάζεται να ερμηνεύσουν τα γεγονότα, ώστε να μην αφεθεί το έργο της ερμηνείας αποκλειστικά στον χώρο της φαντασίας των παιδιών. Χρειάζεται λοιπόν να εξηγηθούν σε απλή και κατανοητή γλώσσα σύνθετες έννοιες, αλλά κυρίως η αλληλουχία που οδηγεί στην αναγκαιότητα επιβολής μέτρων περιοριστικών της ελευθερίας τους.
Μεριμνούμε για την παροχή κατάλληλων και επαρκών ερεθισμάτων και ιδιαίτερα ενθαρρύνουμε συνεχώς και ενεργητικά το παιχνίδι. Διευκολύνουμε τα παιδιά να αναπτύξουν την δημιουργικότητά τους και να διαχειριστούν τον ελεύθερο χρόνο τους. Είναι σημαντική η αναζήτηση κάποιων δραστηριοτήτων με εκπαιδευτικό χαρακτήρα για τα παιδιά χωρίς όμως να προσπαθούμε να υποκαταστήσουμε το σχολικό πρόγραμμα.

Βοηθούμε τα παιδιά να βρουν αποτελεσματικούς τρόπους να εκφράσουν τα συναισθήματά τους, όπως το άγχος ή τον φόβο. Κάποιες φορές μπορεί το παιχνίδι ή η ζωγραφική να διευκολύνουν την διαδικασία αυτή. Τα παιδιά αισθάνονται ανακουφισμένα, όταν εκφράζουν και μοιράζονται τα συναισθήματά τους σε ένα ασφαλές και προστατευμένο περιβάλλον. Προσφέρουμε στα παιδιά μια προοπτική για το μέλλον, εξηγώντας τους ότι οι επιδημίες έχουν μια αρχή, μια μέση και ένα τέλος.

Επιδιώκουμε τη διαμόρφωση μιας νέας καθημερινής ρουτίνας για τα παιδιά, ιδιαίτερα για όσο διάστημα διαρκεί η αποχή από την οργανωμένη εκπαιδευτική διαδικασία του σχολείου. Για παράδειγμα η διατήρηση μιας σταθερής ώρας πρωινής έγερσης, μεσημεριανού γεύματος, ξεκούρασης, εκπαιδευτικής δραστηριότητας και νυχτερινής κατάκλισης βοηθά τα παιδιά να προσαρμοστούν στις νέες συνθήκες, που διαμορφώνονται.

Εξασφαλίζουμε για τα παιδιά μια ισορροπημένη διατροφή, καλή υγιεινή ύπνου και τουλάχιστον την ελάχιστη απαραίτητη φυσική δραστηριότητα, ανάλογα με την ηλικία τους. Συνιστάται η αποφυγή κατανάλωσης μεγάλων ποσοτήτων ζάχαρης και έτοιμου φαγητού από τα παιδιά, η εξασφάλιση απευθείας έκθεσής τους για κάποια ώρα στον ήλιο και η μέτρια έως έντονη φυσική άσκηση επί 60 λεπτά τρεις φορές την εβδομάδα, σύμφωνα με τις οδηγίες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας.

Προσπαθούμε να διατηρήσουμε το δίκτυο των κοινωνικών σχέσεων του παιδιού μέσω εναλλακτικών τρόπων επικοινωνίας που θα υποκαταστήσουν σε αυτή την φάση την διά ζώσης επαφή, για παράδειγμα μέσω τηλεφώνου, μέσων κοινωνικής δικτύωσης, τηλεδιασκέψεων κ.τ.λ.

Αναζητούμε ευκαιρίες να διηγηθούμε στα παιδιά θετικές και αισιόδοξες εικόνες από την κοινότητα, για παράδειγμα ατόμων που ανάρρωσαν ή βοήθησαν κάποιον που νόσησε. Εμφυσούμε στα παιδιά αισθήματα σεβασμού, ευγνωμοσύνης και εμπιστοσύνης στους επαγγελματίες υγείας, που φροντίζουν τους ασθενείς με COVID-19.

Εξασφαλίζουμε την παραμονή των παιδιών κοντά στην οικογένεια και τους γονείς τους, εφόσον αυτό κρίνεται ασφαλές. Αποφεύγουμε τον αποχωρισμό των παιδιών από τα πρωταρχικά πρόσωπα φροντίδας τους με κάθε τρόπο. Εάν παρόλα αυτά αυτό κριθεί απαραίτητο, εξασφαλίζουμε κατάλληλη παροχή φροντίδας για τα παιδιά, καθώς και τακτική επικοινωνία του παιδιού με του γονείς του, π.χ. τηλεφωνική επικοινωνία του παιδιού με τον γονέα δύο φορές ημερησίως κτλ.

Κατά την διάρκεια στρεσσογόνων περιόδων τα παιδιά συχνά προσκολλώνται εντονότερα στους γονείς και μπορεί να γίνονται περισσότερο απαιτητικά. Εάν τα παιδιά σας έχουν ανησυχίες, συζητώντας μαζί τους θα μετριαστεί το άγχος τους. Τα παιδιά παρατηρούν τις συμπεριφορές και τα συναισθήματα των ενηλίκων, ώστε να εξάγουν συμπεράσματα σχετικά με τρόπους διαχείρισης των δικών τους συναισθημάτων σε κρίσιμες περιόδους.

Σε περίπτωση που παρατηρήσουμε έντονες συναισθηματικές αντιδράσεις ή δυσκολίες συμπεριφοράς απευθυνόμαστε καταρχάς τηλεφωνικά σε ειδικό ψυχικής υγείας παιδιών και εφήβων και εκθέτουμε τις ανησυχίες μας.

Για τα παιδιά με αναπτυξιακού τύπου δυσκολίες, που παρακολουθούν πρόγραμμα παρέμβασης, συστήνεται η επικοινωνία με τους θεραπευτές του παιδιού, ώστε να αναζητηθούν λύσεις συνέχισης της υποστήριξης των δυσκολιών του παιδιού είτε μέσω τηλεδιασκέψεων, είτε μέσω αποστολής κατάλληλου υλικού στους γονείς.

Προστατεύουμε την υγεία μας. Τα παιδιά χρειάζονται έναν κατά τον δυνατόν υγιή ενήλικα δίπλα τους. Ταυτόχρονα η φροντίδα του γονέα για την ατομική του υγεία θα λειτουργήσει και ως πρότυπο μίμησης για τα παιδιά για την προάσπιση της δικής τους υγείας.

02/04/2020

Μπορεί να μένουμε σπίτι… αλλά δεν σταματάμε να δημιουργούμε.

Διάσημοι ζωγράφοι παγκοσμίως χρησιμοποίησαν στους πίνακες τους, γεωμετρικές φόρμες και έντονα χρώματα.

Παραδείγματα καλλιτεχνών:

ΒΑΣΙΛΙ ΚΑΝΤΙΝΣΚΙ

ΠΑΟΥΛ ΚΛΕΕ

ΠΗΤ ΜΟΝΤΡΙΑΝ

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 1η

Αναζητήστε στο διαδίκτυο πίνακες ζωγραφικής που να έχουν ως θέμα τα τρία βασικά σχήματα (κύκλος, τρίγωνο, τετράγωνο). Ζητήστε από τα παιδιά να εντοπίσουν τα σχήματα και να τα ονομάσουν.

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 2η

Τα παιδιά δημιουργούν το δικό τους πίνακα συνθέτοντας σχήματα και χρώματα.

Υλικά που χρησιμοποιούμε: λευκό χαρτί, νερομπογιές ή μαρκαδόρους και μολύβι (αν θέλουν αρχικά να σχεδιάσουν τα σχήματα).

ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ

Τετάρτη, 08/04/2020

Τα φανταστικά ιπτάμενα βιβλία του κου Μόρρις Λέσμορ!!

Ο Μόρις Λέσμορ αγαπούσε τις λέξεις, τις ιστορίες και τα βιβλία. Η ίδια του η ζωή ήταν ένα βιβλίο που το έγραφε κάθε μέρα ο ίδιος, χαρές, λύπες, όσα ήξερε και όσα έλπιζε.....

https://www.youtube.com/watch?v=gcr0n59VtiI

9/4/2020

ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ
ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ
Α΄ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ
Διευθυντής: ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Χ. Χ. ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ

ΨΥΧΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΔΗΜΙΑΣ COVID-19 ΣΤΟ ΓΕΝΙΚΟ
ΠΛΗΘΥΣΜΟ
Η επιμέλεια του κειμένου έγινε από:
Αγγελική Μπράβου, Κατερίνα Μαδούρου,
Γεωργία Βασιλείου, Φραγκίσκος Γονιδάκης

Τις τελευταίες εβδομάδες με την εμφάνιση κι εξάπλωση του ιού SARS-CoV-
2, καθώς και με τον χαρακτηρισμό της λοίμωξης που προκαλείται από αυτόν
(COVID-19) από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας ως πανδημία, πολλές χώρες
έχουν κληθεί να πάρουν πολύ αυστηρά μέτρα. Ζητούν από τους πολίτες που έχουν
προσβληθεί ή εκτεθεί στον κορονοϊό να κρατήσουν κοινωνικές αποστάσεις ή να
μπουν είτε σε καραντίνα είτε σε απομόνωση, με στόχο να μειωθεί η εξάπλωση της
νόσου.

Μερικοί από τους όρους που θα συναντήσεις και συνδέονται με την
αντιμετώπιση της πανδημίας είναι οι παρακάτω:

Κοινωνική απόσταση: αναφέρεται στην αποφυγή στενής επαφής με άλλα
άτομα, στη διατήρηση ασφαλούς απόστασης (συνήθως ένα με δύο μέτρα) από
τους υπόλοιπους ανθρώπους, καθώς και στην αποφυγή συγκέντρωσης σε
χώρους όπως σχολεία, καταστήματα, εκκλησίες και μεταφορικά μέσα.
Καραντίνα: περιλαμβάνει την απόλυτη αποφυγή της επαφής με άλλους
ανθρώπους σε περίπτωση που κάποιος έχει εκτεθεί στον ιό, για να διαπιστωθεί
αν θα εκδηλώσει ή όχι τη νόσο.
Απομόνωση: σημαίνει την απομάκρυνση κάποιου που έχει προσβληθεί από
τον ιό, ώστε να μην τον μεταδώσει σε άλλους.

Τα μέτρα αυτά, αν κι από το σύνολο των επιστημόνων που ασχολούνται με
την πανδημία κρίνονται ως επιβεβλημένα, ενδέχεται σε συνδυασμό με τη
συνεχιζόμενη απειλή που προέρχεται από την επέλαση της πανδημίας να σου
προκαλέσουν έντονα κι αρνητικά συναισθήματα, όπως:

Φόβο κι άγχος. Είναι πολύ σύνηθες να υπάρχει ανησυχία και φόβος για εσένα
ή τα αγαπημένα σου πρόσωπα για πιθανή εκδήλωση της ασθένειας και τη
μετάδοσή της, καθώς και για τη βαρύτητα και για την έκβασή της. Είναι
επίσης φυσιολογικό να υπάρχουν ανησυχίες όσον αφορά την προμήθεια
αγαθών, το διάλειμμα από τη δουλειά ή την εκπλήρωση των οικογενειακών
υποχρεώσεων. Μερικοί άνθρωποι μπορεί να εμφανίσουν προβλήματα στον
ύπνο ή ακόμα και στην εκτέλεση καθημερινών εργασιών. Μπορεί επίσης να
παρατηρήσεις αυξητική τάση της κατανάλωσης αλκοόλ, αύξηση του
καπνίσματος ή ακόμη και κατάχρηση ψυχοδραστικών ουσιών.

Θλίψη και ανία. Η διακοπή της εργασίας και των δραστηριοτήτων που δίνουν
νόημα στη ζωή του καθενός μας και η μειωμένη επαφή με άλλα άτομα
διαταράσσουν την καθημερινότητά μας, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε
μειωμένη διάθεση κι έντονη βαρεμάρα.
Θυμός κι εκνευρισμός. Η απομόνωση και η καραντίνα η δική σου ή των
αγαπημένων σου προσώπων, καθώς και η σταδιακή διακοπή της λειτουργίας
των καταστημάτων και των χώρων αναψυχής μπορεί να σε οδηγήσουν σε μια
αίσθηση περιορισμού της προσωπικής σου ελευθερίας, με αποτέλεσμα να
νιώθεις αυξημένη ένταση κι εκνευρισμό. Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να
νιώσεις επίσης θυμό ή απέχθεια για τις ιατρικές υπηρεσίες που σε υπέβαλαν
είτε σε καραντίνα είτε σε απομόνωση, ή και για άλλα άτομα εάν θεωρήσεις ότι
εκτέθηκες στον ιό λόγω αμέλειας κάποιου άλλου προσώπου.

Στιγματισμός. Αν κάποιος νοσήσει ή έχει εκτεθεί στον SARS-CoV-2, μπορεί
να νιώθει στιγματισμένος από ανθρώπους που φοβούνται ότι θα κολλήσουν
από αυτόν. Τα ίδια συναισθήματα μπορεί να νιώθουν και μέλη της οικογένειας
ενός ατόμου που νοσεί από COVID-19, καθώς αισθάνονται ότι έχουν
διαφοροποιηθεί από την υπόλοιπη κοινωνική τους ομάδα.

Η αντίδραση του κάθε ατόμου επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες, όπως η
προσωπικότητα, το μικρο-περιβάλλον του (οικογένεια, φίλοι, εργασιακός χώρος) και
η κοινότητα μέσα στην οποία ζει. Οι ομάδες πληθυσμού που φαίνεται να
επηρεάζονται περισσότερο και να εμφανίζουν εντονότερες εκδηλώσεις στρες είναι:

1.Άτομα μεγαλύτερης ηλικίας ή άτομα που έχουν κάποια χρόνια νόσο και

παρουσιάζουν αυξημένη πιθανότητα να νοσήσουν σοβαρά από τον COVID-
19

2.Τα παιδιά και οι έφηβοι

3.Εκείνοι που βρίσκονται στη πρώτη γραμμή αντιμετώπισης του ιού, όπως
ιατροί και νοσηλευτικό προσωπικό
4.Άτομα που πάσχουν ήδη από κάποια ψυχιατρική διαταραχή

Πιθανές αιτίες αύξησης του στρες θεωρούνται:

1.Η μείωση των δραστηριοτήτων και των προσλαμβανόμενων ερεθισμάτων
2.Οι μειωμένες κοινωνικές επαφές
3.Οι οικονομικές δυσκολίες και η οικονομική επιβάρυνση λόγω της αδυναμίας
για εργασία
4.Η έλλειψη αποτελεσματικών στρατηγικών αντιμετώπισης του στρες

5.Ο χρόνος που διαρκεί η κοινωνική απομόνωση. Μεγαλύτερη διάρκεια
συνδέεται με επιβαρυμένη ψυχική υγεία και συμπτωματολογία
μετατραυματικού στρες
6.Ένας ακόμα παράγοντας μπορεί να είναι η ανεπαρκής προμήθεια αγαθών
(π.χ., νερό, φαγητό, ένδυση, φάρμακα), όπως και η αδυναμία πρόσβασης σε
ιατρική φροντίδα και συνταγογράφηση.

7.Τέλος, η ελλιπής πληροφόρηση μπορεί να προκαλέσει σύγχυση στο γενικό
πληθυσμό.

Τρόποι διαφύλαξης της ψυχικής υγείας:

1. Σωστή πληροφόρηση για τον ιό από έγκυρες πηγές και περιορισμός της
έκθεσης στα μέσα μαζικής ενημέρωσης: η επαναλαμβανόμενη κι ασταμάτητη
έκθεση στην ενημέρωση (τηλεόραση, διαδίκτυο, μέσα κοινωνικής δικτύωσης)
αυξάνει τα επίπεδα άγχους και δυσφορίας. Μπορεί επίσης να αποτελέσει πηγή
παραπληροφόρησης.
2. Διατήρηση της επικοινωνίας με τους σημαντικούς ανθρώπους. Για τα
περισσότερα άτομα είναι ανακουφιστικό όταν μπορούν να μιλήσουν για τις
ανησυχίες τους με φίλους ή με την οικογένειά τους. Η επικοινωνία δημιουργεί
πολλές φορές ένα ισχυρό υποστηρικτικό δίκτυο ψυχικής προστασίας για το
άτομο του οποίο ο ψυχισμός δοκιμάζεται σημαντικά.
3. Φροντίδα σωματικής υγείας για τη ρύθμιση του συναισθήματος:
ισορροπημένη διατροφή, επαρκής ύπνος, ξεκούραση, σωματική άσκηση μέσα
στο σπίτι στα πλαίσια του δυνατού, αποφυγή της κατανάλωσης αλκοόλ, του
καπνίσματος και της χρήσης ουσιών.
4. Ψυχοεκπαίδευση για το στρες και τη ψυχική δυσφορία (διαχείριση
συναισθημάτων):

➢ Βοήθεια στην αναγνώριση κι αποδοχή συναισθημάτων για την
ομαλοποίηση των συναισθηματικών αντιδράσεων («Αναγνωρίστε στον
εαυτό σας ότι βιώνετε ένα σοβαρό και ακραίο στρεσογόνο γεγονός και ότι
θα ακολουθήσουν κάποιες συναισθηματικές αντιδράσεις. Έχετε κάθε
δικαίωμα στο συναίσθημα και επιτρέψτε στον εαυτό σας να αισθανθεί θλίψη
ή οποιοδήποτε αρνητικό συναίσθημα. Όμως, θυμηθείτε τις δυνάμεις και τις
ικανότητες που διαθέτετε για να ανταπεξέλθετε στη δύσκολη αυτή στιγμή.»)

➢ Παρατήρηση κι αναγνώριση συμπτωμάτων στρες, ψυχικής δυσφορίας κι
επικίνδυνων συμπεριφορών υγείας προς τον εαυτό σας και προς τους
οικείους σας → απόκτηση επίγνωσης για τη κατάσταση της ψυχικής σας
υγείας κι αποτροπή επιδείνωσης.

➢ Ψυχοεκπαίδευση σε συγκεκριμένες στρατηγικές/δεξιότητες μείωσης της
δυσφορίας, όπως διαφραγματική αναπνοή, χαλάρωση, χρήση κρύου νερού,
μέσα από κείμενα με αναλυτικές οδηγίες ή/και οπτικοακουστικό υλικό στο
διαδίκτυο

➢ Βασικές δεξιότητες πρακτικής στην αυτοεπικέντρωση (mindfullness) μέσα
από μικρής διάρκειας ασκήσεις που υπάρχουν διαθέσιμες στο διαδίκτυο

➢ Προετοιμασία ενός σχεδίου δράσης/έκτακτης ανάγκης για την
αντιμετώπιση της πανδημίας σε προσωπικό και οικογενειακό επίπεδο.

➢ Επικοινωνία κι έκφραση συναισθημάτων και ανησυχιών σε αγαπημένα
πρόσωπα και άτομα εμπιστοσύνης.

➢ Kινητοποίηση με προγραμματισμό δραστηριοτήτων μέσα στην ημέρα για
την αύξηση των θετικών συναισθημάτων: προσπάθεια για την ένταξη
ευχάριστων δραστηριοτήτων μέσα στην αλλαγμένη καθημερινότητα.

➢ Προσπάθεια δημιουργίας και διατήρησης μιας καθημερινής ρουτίνας
χωρίς απαιτητικό κι αγχώδη τρόπο.

Τι μπορώ να κάνω όταν νιώθω ψυχικά πιεσμένος:

1. Αναζητήστε το λόγο για τον οποίο νιώθετε πιεσμένος.
✓ Διαχωρίστε τις πιθανές αιτίες σε τρεις κατηγορίες: α) εκείνες για τις
οποίες υπάρχει πρακτική λύση, β) εκείνες που θα βελτιωθούν με την
πάροδο του χρόνου και γ) εκείνες για τις οποίες δεν μπορείτε
πραγματικά να κάνετε κάτι.
✓ Προσπαθήστε να αποβάλετε τις ανησυχίες σας για ζητήματα που
κατατάσσονται στη δεύτερη και στην τρίτη κατηγορία. Προσπαθήστε
να σκεφτείτε: «Σε τι με ωφελεί να ανησυχώ για κάτι που δεν μπορώ να
διορθώσω;»
2. Ενισχύστε την αυτοεπικέντρωσή σας.
✓ Η αυτοεπικέντρωση σχετίζεται με την ικανότητά μας να εστιάζουμε
την προσοχή στο εδώ και τώρα, και να απομακρύνουμε τον εαυτό μας
από σκέψεις και συναισθήματα που δεν σχετίζονται με τη στιγμή την
οποία ζούμε, αλλά με το απώτερο μέλλον ή το παρελθόν.
✓ Κάντε ένα διάλειμμα από τον καταιγισμό των ειδήσεων που δεχόμαστε
από παντού.
3. Αποσπάστε τη προσοχή σας κάνοντας πράγματα που σας χαλαρώνουν και σας
διασκεδάζουν. Για παράδειγμα, επικοινωνήστε με οικεία πρόσωπα, δείτε μια
σειρά ή μια ταινία που σας κινεί το ενδιαφέρον, διαβάστε κάποιο βιβλίο,
βγείτε να περπατήσετε λίγο φροντίζοντας να τηρήσετε τις οδηγίες προστασίας.
4. Σε περιπτώσεις που η ανησυχία δεν υποχωρεί, επικοινωνήστε με τους
αρμόδιους φορείς ψυχικής υγείας.

ΤΕΤΑΡΤΗ, 6/5/2020

ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ

Α΄ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ

Διευθυντής: ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Χ. Χ. ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ

Σύντομος οδηγός για άτομα που βρίσκονται σε απομόνωση λόγω του

κορονοϊού (COVID-19)

Α’ Ψυχιατρική Κλινική, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ, Αιγινήτειο Νοσοκομείο

Ο οδηγός δημιουργήθηκε από τους: Λίζα Μαυρομαρά, Αλέξανδρο

Γεωργούλη και Φραγκίσκο Γονιδάκη.

Τις τελευταίες μέρες στην Ελλάδα, λόγω του COVID-19, οι περισσότεροι άνθρωποι (είτε νοσούν είτε όχι) έχουν κληθεί να βρίσκονται στα σπίτια τους σε απομόνωση για να προφυλάξουν τον εαυτό τους και τους γύρω τους και για να προληφθεί η μετάδοση του ιού COVID-19. Οι οδηγίες που δίνονται από το κράτος είναι ξεκάθαρες και τονίζουν το ότι «πρέπει να μείνουμε σπίτι» και όταν βρισκόμαστε εκτός του σπιτιού να είμαστε σε “κοινωνική απόσταση” δηλαδή να μένουμε 2 μέτρα μακριά από τους άλλους ανθρώπους. Έτσι, όλοι όσοι βρίσκονται σε απομόνωση ή σε απόσταση καλούνται να αντιμετωπίσουν αυτήν τη νέα πραγματικότητα και να φροντίσουν τον εαυτό τους σωματικά και ψυχικά έτσι ώστε να μπορέσουν να ανταπεξέλθουν σε όποιες δυσκολίες εμφανιστούν κατά τη διάρκεια της απομόνωσης. Για να αντιληφθούμε το επίπεδο του στρες που αυτά τα αναγκαία μέτρα θέτουν στον ανθρώπινο ψυχισμό χρειάζεται να θυμηθούμε ότι η απομόνωση και η απόσταση από τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας ενός ατόμου έχουν χρησιμοποιηθεί από την αρχαιότητα, ως επί το πλείστον, ως μέσα τιμωρίας και σωφρονισμού.

Πώς μπορεί να αισθάνεται κάποιος που βρίσκεται σε απομόνωση;

Στην περίπτωση που κάποιος είναι σε απομόνωση επειδή νοσεί, αρχικά πρέπει να παρακολουθεί και να φροντίζει την σωματική του υγεία και να βρίσκεται σε επικοινωνία με τον παθολόγο του καθώς και να ακολουθεί τις οδηγίες που έχουν δοθεί από τον ΕΟΔΥ. Ο συγκεκριμένος οδηγός θα επικεντρωθεί στις επιπτώσεις της απομόνωσης στην ψυχική υγεία του ανθρώπου. Έχει φανεί από μελέτες σε ανθρώπους που χρειάστηκε να απομονωθούν σε δωμάτια νοσοκομείου λόγω άλλων νόσων (π.χ. MRSA) ότι η απομόνωση μπορεί να δημιουργήσει συναισθήματα όπως: στρες, άγχος, κατάθλιψη, μοναξιά, θυμό, μονοτονία, βαρεμάρα, εγκατάλειψη, χαμηλή αυτοεκτίμηση, δυσκολίες στον ύπνο, αίσθημα μη ελέγχου της κατάστασης καθώς και αίσθημα στιγματοποίησης. Σύμφωνα με το Εθνικό Κέντρο Ανοσοποίησης και Αναπνευστικών Παθήσεων (National Centre for Immunization and Respiratory Diseases, (NCIRD), 2020), ο ιός COVID-19 μπορεί να οδηγήσει σε φόβο για τη δική μας υγεία και την υγεία των αγαπημένων μας, διαταραχές στον ύπνο και στη διατροφή, δυσκολία συγκέντρωσης, αύξηση στην κατάχρηση ουσιών (π.χ. αλκοόλ, τσιγάρα και άλλα) καθώς και στη χειροτέρευση άλλων χρόνιων προβλημάτων υγείας. Επίσης, είναι καλό να σημειωθεί ότι ο κάθε άνθρωπος αντιδράει διαφορετικά στις συνθήκες απομόνωσης και έτσι μπορεί να παρατηρηθούν και άλλες συμπεριφορές (κυρίως στα παιδιά και στους έφηβους, όπως: κλάματα και ευερεθιστότητα, επαναφορά συμπεριφορών που είχαν ξεπεράσει (π.χ. νυχτερινή ενούρηση), στεναχώρια, αντιδραστική συμπεριφορά στους έφηβους, δυσκολία προσοχής και συγκέντρωσης, χαμηλή σχολική απόδοση, ανηδονία και αποφυγή προηγούμενων ευχάριστων δραστηριοτήτων, ανεξήγητο πονοκέφαλο ή πόνο σε κάποιο άλλο σημείο του σώματος και κατάχρηση ουσιών (NCIRD, 2020).

Πέμπτη, 7/5/2020

Οδηγίες για εφαρμογή προστατευτικής μάσκας

σε χώρους εργασίας από μη επαγγελματίες υγείας

Η χρήση προστατευτικής μάσκας αποτελεί σημαντικό και αναπόσπαστο εργαλείο της προστασίας εργαζομένων από φυσικούς, χημικούς και βιολογικούς παράγοντες (πχ επαγγελματίες υγείας, εργαζόμενους σε καθαριότητα κοκ) και της προστασίας του προϊόντος και του καταναλωτή (πχ στην περίπτωση εργαζομένων που χειρίζονται τρόφιμα). Ο τύπος της μάσκας και οι προϋποθέσεις χρήσης της καθορίζονται κατά περίπτωση από τη Γραπτή Μελέτη Εκτίμησης Επαγγελματικών Κινδύνων που έχει στη διάθεσή του ο εργοδότης, σε συμφωνία με την ισχύουσα νομοθεσία και κάτω από το συντονισμό του τεχνικού ασφαλείας και του ιατρού εργασίας της επιχείρησης.

Η διεύρυνση της χρήσης προστατευτικής μάσκας στη χώρα μας εισήχθη πρόσφατα, με χαρακτήρα άλλοτε υποχρεωτικό και άλλοτε αυστηρής σύστασης, ως συμπληρωματικό μέτρο για την πρόληψη της διασποράς του COVID-19 με στόχο τον περιορισμό της πανδημίας και την προστασία της υγείας των πολιτών. Η χρήση προστατευτικής μάσκας που προτείνεται για μη επαγγελματίες υγείας είναι η απλή χειρουργική ή εναλλακτικά η μάσκα κοινότητας. Σε καμία περίπτωση δεν προτείνεται η χρήση μάσκας υψηλής αναπνευστικής προστασίας από μη επαγγελματίες υγείας για προστασία από τον COVID-19.

Η χρήση της μάσκας είναι ένα συμπληρωματικό μέτρο και δεν υποκαθιστά καίριας σημασίας προληπτικά μέτρα όπως η φυσική απόσταση, η αναπνευστική υγιεινή (χρήση χαρτομάντιλου για τον βήχα ή φτέρνισμα), η υγιεινή των χεριών και η αποφυγή αγγίγματος του προσώπου.

Ποιοι πρέπει να φοράνε μάσκα;

Μάσκα πρέπει να εφαρμόζεται υποχρεωτικά:

από εργαζόμενους και πελάτες σε κουρεία, κομμωτήρια, κέντρα αισθητικής και λοιπές υπηρεσίες που προϋποθέτουν σωματική επαφή
από εργαζόμενους σε εστίαση, σούπερ μάρκετ και καταστήματα τροφίμων (αφορά εργαζόμενους που διαχειρίζονται μη τυποποιημένα τρόφιμα)
από εργαζόμενους και επιβάτες ΜΜΜ και ταξί
από εργαζόμενους σύμφωνα με τη Γραπτή Εκτίμηση Επαγγελματικού Κινδύνου
από όσους χρησιμοποιούν ανελκυστήρα (40% πληρότητα)
σε όσους εισέρχονται σε χώρους παροχής υπηρεσιών υγείας και σε κάθε περίπτωση λοίμωξης του αναπνευστικού συστήματος

Χρήση μάσκας συστήνεται επίσης σε κάθε περίπτωση δημόσιου κλειστού χώρου ή εργασιακού κλειστού χώρου όταν δεν είναι εφικτή η τήρηση φυσικής απόστασης 2m μεταξύ των ατόμων.

Ενημέρωση και εκπαίδευση

Απαραίτητη προϋπόθεση για την αποτελεσματικότητα του μέτρου της διευρυμένης χρήσης μάσκας αποτελεί η ενημέρωση και η εκπαίδευση των εργαζομένων και των πολιτών στην ορθή χρήση της μάσκας. Προτείνεται για το λόγο αυτό η ανάρτηση οδηγιών και αφισών με οδηγίες σε όλους τους χώρους εργασίας (κουρεία, κομμωτήρια, κέντρα αισθητικής, σουπερ μάρκετ, καταστήματα τροφίμων, τράπεζες, χώρους εστίασης κοκ), η ηλεκτρονική αποστολή οδηγιών στις επιχειρήσεις καθώς και η ενημέρωση του κοινού από τα ΜΜΕ με κρατική πρωτοβουλία.

Θυμηθείτε!

Η σωστή χρήση της μάσκας είναι το κλειδί για την αποτελεσματικότητά της και την προστασία του ατόμου που τη φορά !!!

Επιμέλεια: Σταυρούλα Καλλιτσάρη – Ιατρός Εργασίας

Πληροφορίες: eody.gov.gr

Πηγές: ΕΟΔΥ, ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ, CDC, NIOSH, WHO

Οδηγίες Εφαρμογής Μάσκας

εφαρμογή της υγιεινής των χεριών πριν την τοποθέτηση της μάσκας
εφαρμογή της μάσκας στο πρόσωπο έτσι ώστε να καλύπτει πλήρως τη μύτη, το στόμα και το πηγούνι
πίεση του μεταλλικού στοιχείου (εάν υπάρχει) στη ράχη της μύτης με τα ακροδάχτυλα και των δύο χεριών
ασφάλιση με τα κορδόνια στη μεσότητα του πίσω μέρους της κεφαλής και του λαιμού. Εάν πρόκειται για μάσκα με ελαστικούς βρόγχους αυτοί εφαρμόζονται γύρω από τα αυτιά
μην ακουμπάτε την μπροστινή πλευρά της μάσκας! Μπορεί να είναι μολυσμένη
αφαίρεση της μάσκας πιάνοντας μόνο τα κορδόνια πρώτα από κάτω και μετά από πάνω. Εάν πρόκειται για μάσκα με ελαστικούς βρόγχους αφαιρείται πιάνοντας ταυτόχρονα τους βρόγχους
απόρριψη (εάν είναι μίας χρήσης) ή αποθήκευση (εάν είναι επαναχρησιμοποιούμενη)
εφαρμογή υγιεινής των χεριών μετά την αφαίρεση της μάσκας
αφαίρεση και αντικατάσταση στην περίπτωση που είναι βρεγμένη, ρυπαρή ή κατεστραμμένη
Ο σωστός τρόπος εφαρμογής της απλής χειρουργικής μάσκας είναι ΕΝΑΣ (η χρωματιστή επιφάνεια είναι η εξωτερική).
Μετά την αφαίρεση πρέπει να απορρίπτεται σε κάδο απορριμμάτων (δεν είναι επαναχρησιμοποιούμενη).
Η απλή χειρουργική μάσκα αποτελεί ένα φυσικό φραγμό σε υγρά και μεγάλα σταγονίδια του αναπνευστικού. Εφόσον χρησιμοποιείται σωστά προστατεύει από τη μετάδοση αναπνευστικών νοσημάτων που μεταδίδονται με σταγονίδια.
Το εξωτερικό στρώμα της μάσκας είναι χρωματιστό και απωθεί τα υγρά έτσι ώστε στην περίπτωση εκτίναξης αίματος ή άλλων βιολογικών υγρών αυτά να μην εισέλθουν στο ανώτερο αναπνευστικό σύστημα. Αν αυτή η πλευρά τοποθετηθεί προς τα μέσα οι υδρατμοί που παράγονται από την εκπνοή παραμένουν επάνω της και δημιουργούν αίσθημα πνιγμονής. Το εσωτερικό στρώμα είναι άσπρο και σκοπό έχει να απορροφά τους υδρατμούς της εκπνοής. Το φιλτράρισμα των μικροοργανισμών γίνεται από το μεσαίο στρώμα το οποίο δεν είναι ορατό.

Μη χειρουργική επαναχρησιμοποιούμενη μάσκα (μάσκα κοινότητας)

Διατίθεται έτοιμη στο εμπόριο, συνήθως υφασμάτινη,μπορεί όμως με απλό τρόπο να κατασκευαστεί και στο σπίτι.
Να προτιμώνται υφάσματα ανθεκτικά στο πλύσιμο σε υψηλή θερμοκρασία (60οC) και στο σιδέρωμα (πχ βαμβάκι). Τα 100% βαμβακερά υφάσματα με πυκνή ύφανση σε διπλό στρώμα προσφέρουν πολύ υψηλή προστασία
Μετά την αφαίρεση να αποθηκεύεται σε ασφαλές σημείο ώστε να μη μολύνει άλλα άτομα ή αντικείμενα.
Συχνό πλύσιμο με κοινό απορρυπαντικό στους 60οC και σιδέρωμα.
Απόρριψη και αντικατάσταση της μάσκας σε περίπτωση που είναι εμφανώς φθαρμένη ή κατεστραμμένη.
Οι μάσκες αυτές, δεν θα πρέπει να εφαρμόζονται σε παιδιά μικρότερα της ηλικίας των δυο ετών και σε άτομα με δυσκολία στην αναπνοή.

Οι οδηγίες ενδέχεται να τροποποιηθούν καθώς η πανδημία εξελίσσεται.